Styrkúthlutun Myndstefs 2023

Myndstef – Myndhöfundasjóður Íslands úthlutaði styrkjum til myndhöfunda og sjónlistafólks þann 8. nóvember 2023. Úthlutað var styrkjum fyrir 30 milljónir að þessu sinni, og hefur Myndstef því úthlutað alls 40 milljónum króna í ár. Aldrei fyrr hafa samtökin úthlutað jafn miklu á einu ári, en nú hafa samtökin á sl. 20 árum úthlutað alls yfir 200 m.kr. til myndhöfunda.

Alls hlutu 41 verkefni verkefnastyrk, en hægt var að sækja um styrki fyrir 250 þúsund, 500 þúsund eða 750 þúsund. Að auki hlutu 20 myndhöfundar ferðastyrk fyrir 250 þúsund hver. Alls bárust 229 afar fjölbreytilegar og áhugaverðar umsóknir um styrki fyrir yfir 111 milljónir.

70 umsóknir bárust um ferðastyrk, alls var sótt um fyrir 17.750.000 kr. en í boði voru alls 5. m. kr. til úthlutunar.

159 umsóknir bárust um verkefnastyrki fyrir 250-750 þús., alls var sótt um styrki fyrir 94 m.kr. en til úthlutunar voru 25 m.kr.

Samtals bárust því 229 umsóknir, þar sem sótt var um yfir 111 milljónir, en 30 milljónir voru til ráðstöfunar.  Fyrr á árinu var 10 m.kr. úthlutað af Myndstef og bárust þá einnig fjöldi umsókna fyrir tæpar 100 milljónir.

Þessi fjöldi umsókna endurspeglar vel þörfina fyrir stuðning við skapandi greinar. Myndstef telur þetta sýna fram á að mikil þörf sé til staðar fyrir aukinn stuðning til þeirra stétta sem eru hvað mest skapandi í okkar samfélagi.

Í úthlutunarnefnd Myndstefs sátu þau Elín Hrund Þorgeirsdóttir tilnefnd af Miðstöð hönnunar og arkitektúrs, Ingvar Hrafn Ragnarsson tilnefndur af Félagi íslenskra samtímaljósmyndara og Sigrún Hrólfsdóttir tilnefnd af Sambandi íslenskra myndlistarmanna.

Styrkveitingin fór fram í Grósku í Vatnsmýrinni þar sem styrkþegar, stjórn og starfsmenn Myndstefs komu saman og fögnuðu. Gerla, Guðrún Erla Geirsdóttir, stjórnarformaður Myndstefs og Vera Sveinbjörnsdóttir, framkvæmdastjóri Myndstefs veittu styrkina með formlegum hætti.

Í ræðu sinni á styrkveitingunni fjallaði Gerla, stjórnarformaður Myndstefs, um hve mikilvægu hlutverki sjónlistir gegna í samfélaginu í dag og hafa gert í gegn um söguna.  Þrátt fyrir það fær sjónmenning, myndlist, hönnun og ljósmyndun  ekki mikið pláss í fjölmiðlum, t.d. miðað við vægi íþrótta í fjölmiðlum, sérstaklega þegar litið er til þess að sjónmenning, sem mun lifa um ókomin ár, aldir eða árþúsundir fær aðeins brotabrot af þeim útsendingar tíma sem íþróttum er úthlutað.

Við vitum að sjónræn túlkun allt frá tímum hellamálverkanna er það sem gerir okkur fært að skynja og meta hvert menningarstig þjóða eða einstakra þjóðflokka var.   Við getum tekið dæmi frá Egyptum til forna. Hversu hátt menningarstig þeirra var sjáum við í gífurlegum afrekum þeirra; að byggja pýramída, hönnun húsgagna, skraut- um nytjahluta,  skartgripa, klæða og myndverka sem fundist hafa. Það sama á við um aðrar menningarþjóðir svo sem Kínverja, Japana, Makedóníumenn, Grikki og Rómverja.  Hér á landi var nýlega opnuð í Þjóðminjasafninu sýning á listhandverki kvenna, reflum saumuðum á 14., 15. og 16. öld. Á sýningunni má sjá svart á hvítu að hlutur menningararfs okkar frá fyrri öldum er myndlist í formi textíl-listaverka kvenna.

„Á sama tíma hefur enn eina ferðina komið fram á Alþingi tillaga um að leggja niður heiðurslaun listamanna. Í stað þess sem – eðlilegt væri – að koma með tillögu um fjölgun heiðurslauna og að þau væri ávallt í hlutfalli við fjölgun landsmanna. Að sjálfsögðu munu alltaf verða skiptar skoðanir um hver eru best að slíkri viðurkenningu komin, og e.t.v. vill er nafn launanna ekki ákjósanlegt. Til dæmis gætum við farið að dæmi nokkurra þjóða sem útnefna einstaklinga sem skara fram úr í listum heiðurtitlinum „Þjóðargersemar“ og veita þeim bæði með því föst laun til æviloka og virðulegan titil að bera.“ sagði Gerla.

Þá fjallaði Gerla einnig um Myndstef, og tilgang samtakanna sem höfundaréttarsamtök um að standa vörð um höfundar- og sæmdarrétt  sjónlista. Gjarnan er talað um að Myndstef standi á þremur stoðum; myndlist, arkitektúr og hönnun, og ljósmyndun. Tvær fyrrnefndu stoðirnar hafa fyrir nokkuð löngu borið gæfu til að stofna heildarsamtök fyrir sína félagsmenn. Nokkurs konar regnhlíf þar sem mismunandi fagfélög hvorrar greinar koma saman undir. Önnur er Samband íslenskra myndlistarmanna hin Miðstöð hönnunar og arkitektúrs. Fyrir um ári fóru ljósmyndarar að dæmi þeirra og spenntu upp regnhlíf yfir sín fagfélög undir heitinu Ljósmyndamiðstöð Íslands. Var sérstaklega klappað fyrir þeim áfanga á styrkveitingunni.